กรมทรัพยากรน้ำเป็นหน่วยงานภาครัฐสังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีภารกิจเกี่ยวกับการพัฒนา การบริหารจัดการ การบำรุงรักษา การฟื้นฟู และการอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ การจัดสรรน้ำ การใช้น้ำ การป้องกันและบรรเทาความเสียหาย อันเกิดจากทรัพยากรน้ำ อันจะเป็นประโยชน์แก่การบริการสาธารณูปโภคและประโยชน์สาธารณะ อย่างอื่น โดยให้มีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้
(๑) ดำเนินการพัฒนา การบริหารจัดการ การบำรุงรักษา การปรับปรุง การฟื้นฟู และ การอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ การจัดสรรน้ำ การใช้น้ำ การป้องกันและแก้ปัญหาเกี่ยวกับทรัพยากรน้ำ ตามกฎหมายว่าด้วยทรัพยากรน้ำ และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง
(๒) กำกับ ดูแล และเสนอแนะมาตรการ หลักเกณฑ์และวิธีการเพื่อการอนุรักษ์และ การพัฒนาทรัพยากรน้ำสาธารณะ และพื้นที่ชุ่มน้ำ
(๓) ตรวจสอบ กำกับ ดูแลการใช้ทรัพยากรน้ำสาธารณะ และกิจการประปาสัมปทานตามที่กฎหมายกำหนด
(๔) ศึกษา วิจัย เพื่อการพัฒนา การอนุรักษ์ฟื้นฟู การจัดสรรและใช้ประโยชน์ทรัพยากรน้ำสาธารณะ
(๕) พัฒนาระบบฐานข้อมูล และเครือข่ายข้อมูลสารสนเทศเกี่ยวกับทรัพยากรน้ำใน ความรับผิดชอบของกรม
(๖) กำหนดหรือเสนอแนะให้มีการปรับปรุงหรือแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมาย กฎ ระเบียบ ที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในความรับผิดชอบของกรม
(๗) ส่งเสริม สนับสนุน และให้คำปรึกษาด้านเทคนิควิชาการ มาตรฐานและกฎเกณฑ์เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำแก่หน่วยงานของรัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และภาคส่วนอื่นที่เกี่ยวข้อง
(๘) ปฏิบัติการอื่นใดตามที่กฎหมายกำหนดให้เป็นหน้าที่และอำนาจของกรมหรือตามที่รัฐมนตรี หรือคณะรัฐมนตรีมอบหมาย
เพื่อทำหน้าที่หลักในการตรวจสอบการดำเนินงานภายในกรม และสนับสนุนการปฏิบัติงานของกรม รับผิดชอบงานขึ้นตรงต่ออธิบดี
โดยมีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้1
(๑) ดำเนินการเกี่ยวกับการตรวจสอบด้านการบริหาร การเงิน และการบัญชีของกรม
(๒) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
เพื่อทำหน้าที่หลักในการพัฒนาการบริหารของกรมให้เกิดผลสัมฤทธิ์ มีประสิทธิภาพ และคุ้มค่า รับผิดชอบงานขึ้นตรงต่ออธิบดี โดยมีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้
(๑) เสนอแนะและให้คำปรึกษาแก่อธิบดีเกี่ยวกับยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบราชการภายในกรม
(๒) ติดตาม ประเมินผล และจัดทำรายงานเกี่ยวกับการพัฒนาระบบราชการภายในกรม
(๓) ประสานและดำเนินการเกี่ยวกับการพัฒนาระบบราชการร่วมกับหน่วยงานกลางต่าง ๆ และหน่วยงานภายในกรม
(๔) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
มีหน้าที่และอำนาจเกี่ยวกับการปฏิบัติราชการทั่วไปของกรม และราชการอื่นที่มิได้แยกให้เป็นหน้าที่ของกองหรือส่วนราชการใดโดยเฉพาะ หน้าที่และอำนาจดังกล่าว ให้รวมถึง
(๑) ดำเนินการเกี่ยวกับงานบริหารทั่วไป งานสารบรรณ งานช่วยอำนวยการ งานเลขานุการ งานประสานราชการ และงานธุรการของกรม
(๒) ดำเนินการเกี่ยวกับการเงิน การบัญชี การงบประมาณ การพัสดุ อาคารสถานที่ และยานพาหนะของกรม
(๓) ดำเนินการเกี่ยวกับการบริหารทรัพยากรบุคคล การพัฒนาบุคลากร ระบบคุณธรรม สวัสดิการ และงานวินัยของกรม
(๔) ดำเนินการเกี่ยวกับกฎหมาย กฎ และระเบียบที่เกี่ยวข้อง งานนิติกรรมและสัญญา งานเกี่ยวกับความรับผิดทางแพ่งและอาญา งานคดีปกครอง และงานคดีอื่นที่อยู่ในหน้าที่และอำนาจของกรม
(๕) ดำเนินการเกี่ยวกับการประชาสัมพันธ์งานของกรม
(๖) สนับสนุนการตรวจราชการกรม
(๗) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
มีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้
(๑) ตรวจสอบ ควบคุม กำกับ การดำเนินงาน และส่งเสริมเกี่ยวกับสัมปทานประกอบกิจการประปา
(๒) พัฒนาวิชาการ มาตรฐาน รูปแบบ หลักเกณฑ์ และเทคโนโลยีเกี่ยวกับการจัดสรรน้ำและการใช้น้ำ
(๓) กำกับ ดูแลการจัดสรรและการใช้ทรัพยากรน้ำสาธารณะตามที่กฎหมายว่าด้วยทรัพยากรน้ำกำหนดให้เป็นหน้าที่และอำนาจของกรม
(๔) สนับสนุนและให้คำแนะนำเทคนิควิชาการ ด้านการใช้น้ำและการจัดการน้ำอุปโภคบริโภคให้แก่หน่วยงานของรัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และประชาชน
(๕) ศึกษา วิเคราะห์ และติดตามประเมินผลมาตรการที่เกี่ยวข้องเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ การใช้น้ำและเสริมสร้างความมั่นคงด้านน้ำ
(๖) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
มีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้
(๑) ศึกษา ประเมินศักยภาพและวิเคราะห์ความเหมาะสมของโครงการ กำหนดหลักเกณฑ์ รูปแบบและวางระบบโครงข่ายควบคุมและดำเนินการโครงการก่อสร้าง การพัฒนา การบริหารจัดการ การปรับปรุง การบำรุงรักษาแหล่งน้ำ และระบบกระจายน้ำที่อยู่ในความรับผิดชอบ
(๒) ติดตามและประเมินผลการดำเนินงานโครงการก่อสร้างเพื่อการพัฒนาและบำรุงรักษาแหล่งน้ำ
(๓) ให้การสนับสนุนและค้าปรึกษาด้านเทคนิควิชาการ การพัฒนาและบำรุงรักษาแหล่งน้ำให้กับหน่วยงานของรัฐ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
(๔) พัฒนาและจัดทำมาตรฐาน ข้อกำหนด หลักเกณฑ์ และคู่มือด้านการพัฒนาและบริหารจัดการแหล่งน้ำ
(๕) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
มีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้
(๑) เสนอแนะ ขับเคลื่อน และจัดทำแผนปฏิบัติการด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำสาธารณะ เพื่อการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรน้ำสาธารณะตามกฎหมายว่าด้วยทรัพยากรน้ำและกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง
(๒) จัดทำแผนปฏิบัติการของกรมให้สอดคล้องกับนโยบายและแผนแม่บทที่เกี่ยวข้อง
(๓) ดำเนินการเกี่ยวกับการจัดทำคำของบประมาณรายจ่ายประจำปีของกรม
(๔) ติดตามและประเมินผลการดำเนินการตามแผนปฏิบัติการของกรม
(๕) ดำเนินการเกี่ยวกับงานวิเทศสัมพันธ์ และการประสานความร่วมมือกับต่างประเทศ ตามบทบาทภารกิจของกรม
(๖) ประสานและสนับสนุนการดำเนินงานโครงการพระราชดำริและโครงการพิเศษ
(๗) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
มีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้
(๑) ศึกษา พัฒนาระบบข้อมูลทรัพยากรน้ำ และระบบวิเคราะห์และประเมินสถานการณ์น้ำ
(๒) ศึกษา พัฒนาระบบตรวจวัด ติดตาม คาดการณ์ และระบบเฝ้าระวังสถานการณ์น้ำ
(๓) ศึกษา วิเคราะห์ และกำหนดพื้นที่เสี่ยงภาวะน้ำท่วม และภาวะน้ำแล้งในพื้นที่ที่อยู่ในความรับผิดชอบของกรม
(๔) เสนอแนะแนวทาง และมาตรการเพื่อเตรียมความพร้อมและแก้ไขภาวะวิกฤติน้ำ รวมทั้งบูรณาการร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการตรวจวัด เฝ้าระวัง ป้องกันบรรเทา และแก้ไขปัญหาวิกฤติน้ำ
(๕) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
มีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้
(๑) ศึกษา วิจัยด้านอุทกวิทยา และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อพัฒนาองค์ความรู้ เทคโนโลยีและนวัตกรรมการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ
(๒) วิเคราะห์ปริมาณและคุณภาพน้ำ พัฒนาทดสอบวัสดุอุปกรณ์ในการพัฒนาและบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ
(๓) วิเคราะห์ รวบรวม และบริการและเผยแพร่ข้อมูลสถิติอุทกวิทยาและอุตุนิยมวิทยา
(๔) พัฒนาและเพิ่มประสิทธิภาพระบบเตือนภัยล่วงหน้าด้านทรัพยากรน้ำ
(๕) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
มีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้
(๑) กำหนดรูปแบบ หลักเกณฑ์ จัดท้าข้อกำหนดในการอนุรักษ์ ฟื้นฟูและบำรุงรักษา เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการกักเก็บของแหล่งน้ำธรรมชาติ และบำรุงรักษาแหล่งน้ำที่มีอยู่เดิมให้ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
(๒) ศึกษา วิเคราะห์ความเหมาะสม และกำหนดมาตรการและการป้องกันเพื่อการอนุรักษ์ ฟื้นฟูและบำรุงรักษาแหล่งน้ำ
(๓) กำกับ ดูแล การอนุรักษ์และการพัฒนาทรัพยากรน้ำสาธารณะและพื้นที่ชุ่มน้ำ
(๔) ศึกษา วิเคราะห์ ประสาน และดำเนินการเสนอให้มีการประกาศเขตพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อมตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ และกฎหมายอื่น ที่เกี่ยวข้อง
(๕) ส่งเสริม สร้างความเข้มแข็งเครือข่ายบริหารจัดการน้ำ และกำกับดูแลทรัพยากรน้ำ
เพื่อการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และบริหารจัดการน้ำ
(๖) ให้การสนับสนุนและคำปรึกษาด้านเทคนิควิชาการ การอนุรักษ์ฟื้นฟูและบำรุงรักษาแหล่งน้ำ
ให้กับหน่วยงานของรัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และประชาชน
(๗) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
มีหน้าที่และอำนาจ ดังต่อไปนี้
(๑) ศึกษา วิเคราะห์ ออกแบบ พัฒนา และบริหารจัดการโครงสร้างพื้นฐานเทคโนโลยีสารสนเทศ รวมทั้งระบบเครือข่ายและการสื่อสารของกรม
(๒) ศึกษา วิเคราะห์ ออกแบบ และบริหารจัดการข้อมูลขนาดใหญ่ ภูมิสารสนเทศ และศูนย์กลางเครือข่ายข้อมูลของกรม
(๓) ศึกษา วิเคราะห์ ออกแบบ และพัฒนาโปรแกรมประยุกต์
(๔) สนับสนุน เผยแพร่ข้อมูลสารสนเทศและให้บริการการใช้งานระบบสารสนเทศ รวมทั้งถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ
(๕) สนับสนุน ให้บริการด้านเทคนิค และดำเนินการบำรุงรักษาระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่าย
(๖) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
มีหน้าที่และอำนาจในพื้นที่ที่รับผิดชอบ ดังต่อไปนี้
(๑) ควบคุม ดูแล กำกับ และเสนอแนะมาตรการ หลักเกณฑ์และวิธีการเพื่อการอนุรักษ์และการพัฒนาทรัพยากรน้ำสาธารณะ
(๒) ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และประชาชน และพัฒนาเสริมสร้างองค์ความรู้ของเครือข่ายกลุ่มผู้ใช้น้ำในระดับพื้นที่
(๓) ศึกษา วิเคราะห์ และพัฒนางานด้านการอนุรักษ์ ฟื้นฟู พัฒนาทรัพยากรน้ำ เพื่อสนับสนุน การปฏิบัติการในระดับพื้นที่
(๔) พัฒนา อนุรักษ์ ฟื้นฟู ปรับปรุงแหล่งน้ำ และระบบกระจายน้ำในระดับพื้นที่
(๕) วิเคราะห์ปริมาณและคุณภาพน้ำ พัฒนาทดสอบวัสดุอุปกรณ์ในการพัฒนาและบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในระดับพื้นที่
(๖) กำกับ ดูแล การจัดสรรและการใช้ทรัพยากรน้ำสาธารณะในระดับพื้นที่ให้เป็นไปตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
(๗) สำรวจและจัดเก็บข้อมูลน้ำ เป็นศูนย์เครือข่ายข้อมูลและสารสนเทศเกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในระดับพื้นที่
(๘) ดำเนินการเฝ้าระวัง ป้องกันบรรเทา และแก้ไขปัญหาวิกฤตน้ำ
(๙) ส่งเสริม สนับสนุน และให้คำปรึกษาด้านเทคนิควิชาการ มาตรฐานและกฎเกณฑ์เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำแก่หน่วยงานของรัฐ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
(๑๐) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่อธิบดีมอบหมาย
